Goździk kwiat

Słysząc o goździku jako surowcu zielarskim lub kulinarnym, myślimy pewnie o pąkach goździkowca korzennego w pierwszej kolejności. Jednak tym razem chodzi o te goździki, które w czasach PRL-u dostawała każda kobieta na Dzień Kobiet, czyli Dianthus caryophyllus. Okazuje się, że ich kwiaty są jadalne, a nawet mają właściwości prozdrowotne i wykorzystywane były w medycynie tradycyjnej już wiele lat temu. Łacińska nazwa rodzajowa dianthus pochodzi od słów dios i anthos, oznaczających „boski kwiat”. Nazywali tak goździka starożytni Grecy, dla których był on atrybutem samego Zeusa.

W europejskiej medycynie ludowej kwiaty goździków uchodziły za cenny surowiec zielarski, który pomagał przy problemach z sercem i krążeniem. Sporządzano z nich dawniej mocną, ziołową nalewkę przeznaczoną właśnie dla zdrowia serca. Kwiaty goździków polecane były również w przypadku zaburzeń na tle nerwowym jako ziele uspokajające, rozkurczowe i obniżające ciśnienie. Z kolei w dawnej medycynie chińskiej, japońskiej i koreańskiej goździki stosowane były w dolegliwościach trawiennych, trudnościach z oddychaniem i chorobach oczu oraz jako środek antyseptyczny, przeciwrobaczy, łagodzący bóle zębów i sprzyjający gojeniu się ran.

Dziś świeże kwiaty goździka to wykwintny surowiec kulinarny. Wykorzystywane są jako składnik sałatek wytrawnych i owocowych oraz do garnirowania różnych potraw. Cukiernicy kandyzują je przed użyciem w deserach. Płatki goździka, podobnie jak płatki róży, mogą też posłużyć do wykonania syropu lub marmolady oraz do aromatyzowania win i alkoholi.

Kwiaty goździka są ponadto źródłem olejku eterycznego, który jest chętnie stosowany w perfumiarstwie.

DZIAŁANIE

Udokumentowane właściwości prozdrowotne:

• Kwiaty goździków wspomagają organizm w usuwaniu bakterii, wirusów i grzybów z jego wnętrza. Zastosowane zewnętrznie działają antyseptycznie, oczyszczając z drobnoustrojów skórę i jamę ustną.

• Dostarczają mnóstwa antyoksydantów i wspierają procesy przeciwzapalne.

• Chronią nerki [1].

Warto dodać, że w kwiatach goździków zawarty jest eugenol – związek aktywny charakterystyczny również dla pąków goździkowca. Posiada on udowodnione działanie antyseptyczne, przeciwzapalne i łagodzące bóle zębów [1].

Właściwości zaczerpnięte z medycyny tradycyjnej:

• Korzystnie wpływają na kondycję serca i sprzyjają utrzymaniu prawidłowego ciśnienia krwi.

• Relaksują ciało i wyciszają umysł.

• Stymulują procesy trawienne i łagodzą dyskomfort pojawiający się w przewodzie pokarmowym po posiłku [2, 3].

ZASTOSOWANIE

Wewnętrznie:

• dla zdrowia serca i nerek
• dla relaksu
• na trawienie

Zewnętrznie:

• do płukania jamy ustnej i gardła w infekcjach i stanach zapalnych
• do przemywania skóry

SKŁAD

Kwiaty goździka ogrodowego (Dianthus caryophyllus) 100%. Surowiec najwyższej jakości!

SPOSÓB UŻYCIA

Napar:

1-2 łyżki kwiatów zalej 2 szklankami wrzącej wody lub mleka, przykryj, odstaw na 20-30 minut. Odcedź. Dosłodź miodem do smaku. Wypij cały napar w 2-3 porcjach w ciągu dnia.

Ostudzony napar na wodzie możesz wykorzystać zewnętrznie do płukania jamy ustnej i przemywania skóry lub jako składnik ziołowych kosmetyków.

Nalewka:

Proporcje 1:5. Alkohol 60%. Maceruj 1-2 tygodnie. Zażywaj po 1 łyżeczce 2-3 razy dziennie.

PRZECIWWSKAZANIA

Nadwrażliwość na roślinę, ciąża i karmienie piersią. Nie podawać małym dzieciom.

CHARAKTERYSTYKA ROŚLINY

Goździk ogrodowy (Dianthus caryophyllus) to roślina jednoroczna lub dwuletnia. Należy do rodziny goździkowatych i pochodzi z południa Chorwacji. W Polsce występuje wyłącznie w uprawie, ale w południowej i zachodniej części Europy można go spotkać rosnącego dziko. Preferuje gleby wapienne i stanowiska nasłonecznione. Jest odporny na zanieczyszczone powietrze. Dorasta do 1 m wysokości. Tworzy wyprostowaną, wzniesioną łodygę, na której parami wyrastają wąskie liście zrośnięte nasadami. Łodyga i liście pokryte są woskiem. Na szczycie łodygi od czerwca do września pojawia się okazały kwiat w różnych odcieniach różu i czerwieni poprzetykanych bielami.

BIBLIOGRAFIA

1. Chemical contents and medical importance of Dianthus caryophyllus-A review. https://www.researchgate.net
2. Medicinal plants of the family Caryophyllaceae: a review of ethno-medicinal uses and pharmacological properties. https://www.ncbi.nlm.nih.gov
3. https://www.healthbenefitstimes.com
4. https://pfaf.org
5. https://pl.wikipedia.org