Bylica pospolita ziele

Bylica pospolita – ziele

Bylica pospolita (Artemisia vulgaris) to roślina o gorzkim smaku i intensywnym aromacie, tradycyjnie stosowana w zielarstwie jako środek poprawiający trawienie, kojący nerwy i ułatwiający kobietom przejście przez czas menstruacji. Od wieków obecna jest zarówno w praktykach zielarskich, jak i w kulturze symbolicznej Azji i Europy. Jej łacińska nazwa Artemisia nawiązuje prawdopodobnie do greckiej bogini Artemidy, patronki natury i księżyca, i podkreśla związek rośliny z kobiecym cyklem.

Choć dziś, mimo swojej boskiej nazwy, bylica uznawana jest za zwykły chwast. Dawniej cieszyła się znacznie większą popularnością. Była określana mianem mother of herbs („matka ziół”) i przypisywano jej wyjątkową moc. W starożytnym Egipcie, Grecji i Rzymie wierzono, że sprzyja kobietom w ciąży i młodym matkom. Odgrywała ważną rolę w obrzędach poświęconych boginiom Izydzie, Artemidzie i Dianie. Jej właściwości opisywali już pierwsi autorzy medyczni – Dioskurydes w Materia medica, Pliniusz Starszy w Naturalis Historia oraz Galen w traktacie De simplicium medicamentorum facultatibus.

W tradycji słowiańskiej bylica miała chronić domostwo przed złymi mocami . W średniowiecznej Europie praktykowano zwyczaj wkładania jej liści do butów, aby strzec podróżnych przed zmęczeniem, szaleństwem i bólem stóp podczas długich wędrówek.

Znaczenie bylicy nie ogranicza się jednak tylko do sfery symbolicznej – równie istotny jest jej złożony skład fitochemiczny.

Roślina ta zawiera bogaty zestaw substancji czynnych: olejek eteryczny (ok. 0,1–0,5%) z dominującymi terpenami, takimi jak 1,8-cyneol, tujon, linalol, kamfen i borneol, a także seskwiterpenowe laktony (np. wulgaryna, psilostachyina), flawonoidy (pochodne kwercetyny i kempferolu), kumaryny oraz gorzkie fenolokwasy.

Szczególną uwagę zwraca obecny w olejku tujon – związek występujący także w piołunie, jednak jego zawartość w suchym zielu bylicy pospolitej jest śladowa. Stosowanie bylicy w formie herbaty nie niesie ze sobą negatywnych skutków. Należy jednak uważać na formy skoncentrowane, takie jak olejek eteryczny.

[1, 2]

BYLICA POSPOLITA – DZIAŁANIE

• Pobudza trawienie

Obecność goryczy sprawia, że bylica była ceniona jako przyprawa wspomagająca trawienie ciężkostrawnych potraw. Ziele działa rozkurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, a obecne w nim substancje gorzkie pobudzają wydzielanie soków trawiennych – żołądkowego, trzustkowego, jelitowego – oraz żółci. Dzięki temu napary i nalewki z bylicy dobrze sprawdzają się przy uczuciu ciężkości po posiłkach czy braku apetytu [1, 2].

• Rozluźnia narządy rodne kobiety i pomaga komfortowo przejść czas miesiączki

Bylica pospolita od dawna jest uważana za roślinę „kobiecą”. W tradycji zielarskiej napary i nalewki z jej ziela stosowano w celu rozluźnienia mięśni narządów rodnych, co miało sprzyjać większemu poczuciu komfortu w czasie menstruacji [2].

• Pielęgnuje skórę i włosy

Bylica pospolita wykazuje działanie łagodzące i ściągające. Przyspiesza gojenie skóry. Okłady z ziela bylicy zalecano dawniej przy problemach skórnych takich jak trądzik, wypryski czy łojotok. Bylica wzmacnia cebulki włosów oraz ogranicza przetłuszczanie się skóry głowy, dlatego bywa dodawana do szamponów ziołowych. Kąpiele z dodatkiem bylicy działają rozgrzewająco i relaksująco przy dyskomforcie w stawach i zmęczeniu mięśni [2].

• Działa wyciszająco

Artemisia vulgaris zaliczana jest do łagodnych ziół uspokajających. Ziele to ma działanie rozluźniające, zmniejszające napięcie nerwowe i ułatwiające zasypianie [2].

BYLICA POSPOLITA – ZASTOSOWANIE

• uczucie ciężkości po posiłku
• wzdęcia
• brak apetytu
• dyskomfort w trakcie menstruacji
• napięcie nerwowe
• uczucie niepokoju
• trudności z zasypianiem
• problemy skórne, nadmierne przetłuszczanie się włosów, zaczerwienienia

SKŁAD

Bylica pospolita (Artemisia vulgaris) – ziele 100%. Najwyższa jakość!

BYLICA POSPOLITA – DAWKOWANIE I SPOSÓB UŻYCIA

Napar:

Zalej 1 łyżkę suszonego ziela szklanką wrzątku (ok. 250 ml) i zaparzaj pod przykryciem przez 15–20 minut. Po ostudzeniu przecedź. Pij do posiłków, by wesprzeć trawienie, lub wieczorem, aby pogłębić relaks i sen.

Ze względu na gorzki smak napar możesz posłodzić miodem lub wymieszać bylicę z innymi ziołami (mięta, rumianek).

Nalewka:

Nalewkę sporządza się zwykle na winie – świeże lub suche ziele zalej winem 1:1 (lub alkoholem 40–60%) i maceruj przez kilkanaście dni.

Stosuj początkowo po 1 łyżeczce dziennie, a potem zwiększ porcję do maksymalnie do 6–8 łyżeczek dziennie, obserwując reakcję organizmu.

Nalewka z bylicy w małych dawkach działa wzmacniająco i uspokajająco, może być stosowana wieczorem dla odprężenia.

Zewnętrznie:

Odwar z bylicy (kilka łyżek ziela na 1 l wody, gotuj 10 minut) po ostudzeniu służy do przemywania zmian skórnych lub płukania włosów. Możesz też dodać szklankę odwaru do kąpieli relaksacyjnej.

Nalewką bylicową punktowo przemywa się wypryski i miejsca objęte stanem zapalnym skóry.

Uwaga – u osób wrażliwych może wystąpić podrażnienie, warto więc najpierw sprawdzić działanie na małym fragmencie skóry.

PRZECIWWSKAZANIA

Nie stosuj bylicy, jeśli jesteś w ciąży lub karmisz piersią.

Nie stosuj ziela podczas ostrego nieżytu żołądka lub jelit, zapalenia wyrostka robaczkowego lub krwawień z przewodu pokarmowego.

Nie stosuj bylicy, jeśli masz alergię lub nadwrażliwość na rośliny z rodziny astrowatych.

Zachowaj ostrożność, jeśli przyjmujesz leki uspokajające, przeciwpadaczkowe lub rozrzedzające krew – w takim przypadku najlepiej skonsultować przyjmowanie bylicy z lekarzem lub fitoterapeutą.

CHARAKTERYSTYKA ROŚLINY

Bylica pospolita (Artemisia vulgaris) to wieloletnia roślina zielna z rodziny astrowatych (Asteraceae), pospolicie występująca na terenie Europy, Azji i północnej Afryki. W Polsce rośnie powszechnie na nieużytkach, przydrożach i brzegach pól, często uznawana za chwast.

Osiąga zwykle 1–2,5 m wysokości, tworząc wyprostowane, zdrewniałe u podstawy łodygi. Liście bylicy są pierzasto podzielone – od góry ciemnozielone, a od spodu pokryte gęstymi, poplątanymi włoskami, co nadaje roślinie charakterystyczny srebrzysty połysk. Drobne, żółtawe lub czerwonawe kwiaty zebrane są w wiechowate kwiatostany i pojawiają się od lipca do września.

ŹRÓDŁA

1. Significance of Artemisia Vulgaris L. (Common Mugwort) in the History of Medicine and Its Possible Contemporary Applications Substantiated by Phytochemical and Pharmacological Studies. https://www.mdpi.com/1420-3049/25/19/4415
2. Zioła podczas wędrówki, część I. https://rozanski.li/213/ziola-podczas-wedrwki-czesc-i/