N-acetylocysteina – suplement
NAC jest wysoko przyswajalną formą cysteiny. Cysteina jest aminokwasem, czyli jedną z cząsteczek, które wchodzą w skład białek. Nasz organizm potrafi sam ją wytworzyć z innych aminokwasów: metioniny i seryny, jeśli ich nie brakuje. Cysteina suplementowana dodatkowo w postaci NAC przynosi jednak ciekawe korzyści zdrowotne, dlatego od lat wykorzystywana jest w medycynie. Niektóre jej właściwości są już dobrze udokumentowane, a nad wieloma innymi trwają badania.
NAC – DZIAŁANIE
N-acetylocysteina jest powszechnie stosowana w medycynie z kilku powodów. Przede wszystkim podaje się ją w przypadku przedawkowania paracetamolu – NAC pomaga odtruć wątrobę (z tej, a także z innych substancji) i zapobiega zniszczeniu tego narządu. Jest poza tym bezpieczna w działaniu, dobrze tolerowana i niedroga [1].
NAC jest ceniona za to, że pobudza syntezę glutationu, dla którego jest jednym z substratów. Glutation to najsilniejszy antyoksydant wewnątrzkomórkowy, a także składnik niezbędny przy powstawaniu limfocytów, które bronią organizm przed bakteriami, wirusami i pasożytami. Występuje we wszystkich komórkach organizmu, a jego największe ilości znajdują się w wątrobie i nerkach. Jest on najważniejszym czynnikiem odpowiedzialnym za detoksykację komórek. Gdy go brakuje, wątroba ulega martwicy, a komórki apoptozie (zaprogramowanej śmierci). Glutation odtwatrza się cyklicznie z cysteiny, glicyny i kwasu glutaminowego. W przypadku poważnych zatruć jego resynteza może okazać się niewystarczająca i wtedy właśnie stosuje się NAC [1, 2].
N-acetylocysteina jest także środkiem mukolitycznym, czyli takim, który rozrzedza śluz powstający w drogach oddechowych. Wspomaga również wykrztuszanie zalegającego śluzu, a także ogranicza jego produkcję. Ma to ogromne znaczenie w chorobach płuc, takich jak POChP (przewlekła obturacyjna choroba płuc) czy chroniczne zapalenie płuc lub oskrzeli, w których pacjenci zmagają się z ciągłym kaszlem i trudnościami z oddychaniem. NAC poprawia komfort życia takich pacjentów dzięki temu, że wspomagając usuwanie śluzu, udrożnia drogi oddechowe i ułatwia oddychanie [1, 3, 4, 5].
W przypadku POChP NAC odgrywa jeszcze jedną ważną rolę – jej właściwości antyoksydacyjne mogą przyczynić się do zmniejszenia nadreaktywności oskrzeli, a tym samym złagodzić objawy choroby lub zahamować jej postęp. Nadreaktywność oskrzeli w POChP bierze się z przewlekłego stanu zapalnego [4, 5, 6].
Istnieją przypuszczenia, że NAC może też wspomagać funkcjonowanie pacjentów dotkniętych astmą. Tutaj także pojawia się nadreaktywność dróg oddechowych, ale objawia się to nie wydzielaniem śluzu, lecz ich skurczem. Wstępne badania na zwierzętach pokazały, że NAC hamuje nieprawidłową reakcję dróg oddechowych w astmie, poprawiając wentylację płuc. Potrzeba jednak więcej dowodów, aby można było polecić NAC jako wsparcie terapii astmy [7].
- Uzależnienia i redukcja szkód
Trwają badania nad wpływem NAC na neuroprzekaźniki i receptory w mózgu. Przypuszcza się, że NAC może wspomagać terapie uzależnień i sprzyjać regeneracji mózgu po niektórych używkach [8].
W jednym z badań na zwierzętach podawanie NAC przyczyniło się do zredukowania szkód w układzie nerwowym wywołanych regularnym przyjmowaniem metamfetaminy. Mówiąc ściślej, NAC zapobiegła utracie transporterów dopaminy [9].
W badaniach z udziałem ludzi testowano wpływ NAC na uzależnienie od marihuany, nikotyny i kokainy. W każdym z nich odnotowano zmniejszenie przyjmowania substancji uzależniającej wśród uczestników, którzy suplementowali NAC. Należy jednak poczekać na większe badania, ponieważ ilość uczestników w wyżej wymienionych eksperymentach była zbyt mała, aby wyciągnąć pewne wnioski [10, 11, 12].
NAC – ZASTOSOWANIE
- w celu usprawnienia procesów detoksykacyjnych
- w celu wspomożenia oddychania w chronicznych chorobach układu oddechowego
- jako wsparcie dla mózgu w uzależnieniach
SKŁAD
1 kapsułka zawiera 180 mg N-acetylocysteiny. Bez wypełniaczy, barwników, konserwantów. Kapsułka celulozowa. Produkt odpowiedni dla wegan.
NAC – DAWKOWANIE I SPOSÓB UŻYCIA
Zalecana dzienna porcja to 1 kapsułka, czyli 180 mg N-acetylocysteiny. Stosuj rano przed posiłkiem. Nie przekraczaj zalecanej dziennej porcji.
Suplementy diety nie zastąpią zróżnicowanej diety i zdrowego trybu życia.
Przechowuj w zamkniętym opakowaniu w temperaturze pokojowej, w miejscu niedostępnym dla małych dzieci. Chroń przed światłem i wilgocią.
PRZECIWWSKAZANIA
Ciąża, karmienie piersią, wystąpienie nadwrażliwości. Nie podawaj dzieciom.
ŹRÓDŁA
1. Acetylcysteine. https://en.wikipedia.org/wiki/Acetylcysteine
2. Glutation. https://pl.wikipedia.org/wiki/Glutation
3. N-Acetylcysteine. https://examine.com/supplements/n-acetylcysteine/
4. A Review on Various Uses of N-Acetyl Cysteine. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5241507/
5. POChP – przyczyny, objawy, przebieg leczenia. https://opiekanadchorym.pl/osoby-chore-przewlekle/pochp/pochp-przyczyny-objawy-przebieg-leczenia/
6. N-Acetyl Cysteine (Nac). https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-1018/n-acetyl-cysteine-nac
7. Oral N‐acetylcysteine attenuates the rat pulmonary inflammatory response to antigen. https://erj.ersjournals.com/content/21/3/394.long
8. N-acetylcysteine in psychiatry: current therapeutic evidence and potential mechanisms of action. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3044191/
9. Effects of N-acetyl-L-cysteine on the reduction of brain dopamine transporters in monkey treated with methamphetamine. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15542721/
10. N-Acetylcysteine (NAC) in Young Marijuana Users: An Open-Label Pilot Study. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2826714/
11. The Role of Cystine-Glutamate Exchange in Nicotine Dependence in Rats and Humans. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2756612/
12. Is cocaine desire reduced by N-acetylcysteine? https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17606664/