Wspinają się na źdźbła traw i na krzaki, przywierają do spodniej strony liścia, a potem cierpliwie oczekują na pojawienie się żywiciela. Przyciąga je wydychany dwutlenek węgla oraz zapach potu zawierający kwas masłowy.
Nie są owadami, mają osiem nóg i ich najbliższymi krewniakami są roztocze, zaś nieco dalszymi – pająki i skorpiony. Kleszcze (Ixodida) to drobne stawonogi, które żywią się krwią kręgowców.
Na świecie występuje ok. 860 gatunków kleszczy, z czego w Polsce spotykanych jest tylko 19 jako gatunki rodzime oraz 11 okazjonalnie zawlekane z innych regionów. W naszym kraju, podobnie jak w pozostałej części Europy oraz w Azji, najpowszechniejszym gatunkiem jest Ixodes ricinus — kleszcz pospolity. Każda samica kleszcza I. ricinus składa do 2000–3000 jaj (!).
Czy kleszcze są zemstą ekosystemu za zmiany klimatu i spadek bioróżnorodności?
Kleszcze są wektorami licznych mikroorganizmów chorobotwórczych: bakterii, wirusów oraz pierwotniaków. Ukąszenie kleszcza wiąże się z ryzykiem przeniesienia patogenów bezpośrednio do krwiobiegu – dlatego są tak niebezpieczne!
Zasięg występowania kleszczy i przenoszonych przez nie chorób stale rozszerza się. Kiedyś wymarzały zimą i miały więcej naturalnych wrogów np. jeży. (Chrońmy jeże!)
Ocieplenie klimatu oraz coraz cieplejsze zimy są jednym z czynników uznawanych za odpowiedzialny za rozszerzanie się zasięgów geograficznych kleszczy. Zawirowania w regionalnej pogodzie mogą prowadzić do nietypowych okresów aktywności tych pajęczaków.
Ich aktywność zależy zarówno od sezonu oraz pory doby, a także jest ściśle uzależniona od temperatury otoczenia. Optymalna temperatura dla tych pajęczaków waha się w granicach 7–28,8°C.
Zamiast rezygnować z dzikich spacerów: Przekonaj kleszcza, że nie będziesz mu smakować.
Korzyści płynące z przebywania na łonie Natury, na świeżym powietrzu i w bliskości z przyrodą są nieocenione. Wystarczy przestrzegać kilku prostych zasad, aby zminimalizować ryzyko i czuć się komfortowo.
Stosowanie repelentów oraz właściwy ubiór: długie rękawy, spodnie wpuszczone w skarpetki oraz buty zakrywające kostkę stanowią kluczowe elementy ochrony przed ukąszeniem kleszcza.
Olejki eteryczne stanowią szczególną grupę związków wytwarzanych przez rośliny. Charakteryzują się wysoką aktywnością biologiczną. Niektóre z nich skutecznie odstraszają kleszcze (a także komary i inne owady). Choć nieraz same mogą wywoływać podrażnienia i alergie (najczęściej w dużych stężeniach i niewłaściwie stosowane); – olejki eteryczne jako repelenty – są dużo bardziej przyjazne dla środowiska od syntetycznych środków chemicznych. Są naturalne, biodegradowalne, a ich źródła są odnawialne.
NATURALNE OLEJKI ETERYCZNE O DZIAŁANIU ODSTRASZAJĄCYM KLESZCZE:
- CYTRONELOWY (JAVA)
- Z EUKALIPTUSA CYTRYNOWEGO
- KASJOWY
- CYNAMONOWY
- Z CEDRU WIRGINIJSKIEGO
- GOŹDZIKOWY
- GERANIOWY
- LAWENDOWY
- Z MIĘTY POLNEJ
Co dalej? Jak przygotować prosty repelent?
Do 50ml oleju bazowego (np. olej makadamia, olej jojoba, olej ze słodkich migdałów) dodaj po 5 kropli wymienionych olejków eterycznych.
Repelent na bazie oleju stosuj bezpośrednio na skórę. Smaruj się co 2-3 godziny, aby utrzymać ochronę.
UWAGA! Niektóre olejki eteryczne mogą wywoływać podrażnienia skóry, przed użyciem należy wykonać próbę alergiczną.
Nie stosuj olejków eterycznych u dzieci poniżej 12 r ż.
Jeśli masz wrażliwą skórę, skłonną do alergii i podrażnień – zmniejsz stężenie olejków eterycznych- użyj 1-2 krople lub przygotuj repelent do ubrań, który nie będzie bezpośrednio miał kontaktu ze skórą.
Spray do stosowania na ubranie i buty
potrzebujesz:
- spirytus 100 ml
- butelka szklana z atomizerem (spray)
- olejki eteryczne o działaniu odstraszającym kleszcze
przygotowanie:
Do spirytusu dodaj po 7- 10 kropli olejków eterycznych (spośród wymienionych wyżej)
Stosuj spray na ubranie i buty. Dokładnie spryskaj mankiety rękawów, skarpetki i okolice pach.
Pamiętaj, że żaden repelent nie chroni w 100%, dlatego po powrocie z dzikiego spaceru dokładnie obejrzyj ciało i weź prysznic.